İster yaş, ister kuru veya taze pişmiş olsun kedilerimizin sağlığını korumamız için göz önünde bulundurmamız gerekenler listesinde mamaların içerik ve üretim kalitesi ilk sırada yer alır.
Peki Neden Kuru Kedi Maması?
Kedi mamalarının kalitesini belirleyen unsurların başında; kırmızı veya beyaz etten gelen proteinler, doğru orandaki yağ dengesi ve karbonhidratlar bulunur. 1 yaşını doldurmalarının ardından kedilerimiz, (sağlıklarında spesifik bir problem yok ise) yetişkin kediler için üretilmiş mamaya geçerler. Peki neden yetişkin kedi mamasına geçiş yaparlar? Çünkü bir yandan iç organlarının ve kemiklerinin sağlığını korumak amaçlanırken, diğer yandan olası yağlanmaların önüne geçmek gerekir. Bu yüzden mamaların içeriklerinin özenle seçilmesi kritik hale geliyor.
En İyi Kuru Kedi Mamaları
Ben de iflah olmaz bir kedi fanatiği sıfatıyla uzun süre araştırmasını yaptığım, gerektiği zaman firmalar ile iletişime geçip eksik bilgileri tamamladığım ve kendi gözlemlerimi de ekleyip, yetişkin (1-7 yaş) kedilerimiz için “En İyi Kuru Kedi Mamaları” listesini sıralıyorum. Yalnız bazı ürünlerde içeriğindeki lezzet/aroma çeşidi önemli olmadığı için özellikle belirtmeye ihtiyaç duymadım. Keyifli okumalar.
Bölüm notu: Bu ve diğer listelerdeki incelemeler/sıralamalar öncelikle kişisel olarak gözlemlediklerim ve ardından ince eleyip, sık dokuyarak yaptığım araştırmaların neticesinde oluştu. Bu bölümdeki içerikleri ortaya çıkarırken önyargıdan kaçmak, tamamen objektif olabilmek adına ücretsiz edinilmiş ürün kullanılmadı.
Purina Pro Plan Original Adult
Purina’nın resmi sitesine göre “sadece yüksek kalite içerikler” kullanıldığı iddia ediliyor. Bakalım gerçekten durum nasıl;
Buğday ve mısır gluteni? Etçil olan bir canlının ihtiyacı olan ilk maddeler bunlar mıdır, tartışılır. Tamam, içerik listesinde ilk sırada tavuk var, kabul ama yine de buğday ve mısır gluteninin eşit seviyede yer aldığı gerçeğini değiştirmiyor.
Bunun yanında Purina’nın üzerinde durduğu sağlıklı böbrekler mottosunu da incelemek iyi olur. İlk aklıma gelen buğday oldu şu noktada. Kedimizi ciddi bir buğday içeriğine maruz bırakıyoruz ve buğday alerji, sindirimde ağırlık ve böbreğe yüklenme konusunda en problemli içeriklerde rahatlıkla zirveye oynuyor diyebilirim.
2018 tarihinden itibaren Purina, Pro Plan’da içerik değişimine giderek proteini azaltıyor ama buna karşılık karbonhidratı arttırıyorlar. Soyayı ise tamamen kaldırmakla beraber, buğday yine koyulmuş.
Sonuç olarak; ne olursa olsun Pro Plan serisi Purina’nın daha uygun bütçeli serilerine göre kesinlikle daha kaliteli ve doyurucu içerik sunuyor. Kedilerimizin etten alacakları proteinin büyük çoğunluğunu tahıl ile karşılıyor olsa dahi, genel içeriğe bir bütün olarak bakıldığında Purina Pro Plan serisi, kendi oluşturduğu belli bir kalite çıtasının altına inmiyor.
Royal Canin Fit 32
Royal Canin’de tıpkı Pro Plan gibi yüksek bütçeli mamalar üreten firmalardan. Pazarlamaları ciddi anlamda üst seviyede tutuluyor bu yüzden. Hiç lafı uzatmadan hemen içeriğe geçelim;
İçerik listesine ilk bakıldığında “kurutulmuş kümes hayvanı proteini” görüyoruz. Peki bu bize ne anlatıyor? Yabancı dilde “rendering process” diye geçen ve dilimize basitçe “kurutulma” şeklinde geçen bir süreç var. Bu sürecin amacı etten maksimum protein kaynağını çıkartmak. Fakat bu pişirme tekniğinin sonunda tavuk maalesef doğal yağ ve nem tabakasını neredeyse kaybediyor. Bu da üründeki besleyiciliği negatif etkiliyor.
Diğer bir içerik ise mısır. Evet, mısır vitaminlerin ve minerallerin ve bitkisel proteinlerin sağlanması açısından rol oynuyor. Fakat burada sürekli tartışılan bir konu var; mısırın sindirimdeki etkisi. Mısırın her zaman “yüksek sindirilebilirliğe” sahip olduğu bilinir ama bu sadece mısırın doğrudan yemeğe dönüştürüldüğü veya un haline getirildiği durumlarda geçerli. Ancak proteinlerin sağlanması açısından bitkisel bir protein sağlayıcısı olan mısır, kedimizin yaşamı için ihtiyacı olan tüm aminoasitleri içeremez.
Sırada pirinç var. Pirincin manganez, fosfor ve magnezyum sağlaması önemli bir detay.
Balık yağı. Omega-6 gayet sağlam bir koruyucu kedimiz için. Önemli bir detay olarak not edilmeli.
Her ne kadar içeriğinde düşük kalitedeki mamalarda yer alan besin maddelerini görüyor olsak dahi, kesinlikle yapay kaynaklardan elde edilmiş içerik barındırmıyor.
Farmina N&D Tavuk/Narlı (Tahılsız)
Bu mamada ilk göze çarpan bilgi “Taze kemiksiz tavuk” ibaresi kesinlikle. Tavuk, kedilerimiz için her zaman kritik derecede rol oynayan proteinleri sağlayan bir kaynak. Bu konuda özen gösterilmesi sevindirici. Hemen buna ek olarak, “kurutulmuş tavuk eti” kısmını eklemem gerekli. Kurutulma sürecinde maksimum proteini de konsantre olarak eklemiş Farmina.
Burada ilginç bir içerik mevcut; patates. Tahılsız mamalarda gördüğümüz patates, bazı kedilerde sindirimde sıkıntı yaratma ihtimali mevcut. Kaş yapayım derken, göz çıkarma ihtimalini tamamen yok saymamak gerekli.
Mamanın tavuk yağı ve yumurta içeriyor olması sindirimi kolay protein, omega ve sağlıklı yağ asitlerinin sağlanması anlamında dikkate değer.
Ringa balığı ise diğer ilginç nokta. Ringa balığı, düşük kalorili fakat yüksek protein içeren bir balık. Kedilerimiz çok fazla balık yememeleri gerekli fakat ikincil besin değeri olarak tabii ki değerli bir kaynak ve tıpkı diğer okyanus balıkları gibi yüksek seviyeli dioksin (yakılan ve atık çöplerden ortaya çıkan zehirleyiciliği yüksek bir madde) barındırabiliyorlar.
Geldik en kritik noktaya; “Hidrolize hayvansal proteinler”. Neden kritik? Sebep şu; hidrolizasyon işlemi proteinin içeriğindeki amino asitleri ayrıştırmak için kullanılıyor ve bu da alerjik reaksiyonları düşürmek, sindirimi hızlandırmak için iyi bir durum. Ancak hidrolize işlemi genelde suni tatlandırıcılarda kullanılıyor. Finalde gelinen yer ise, kedimizin ihityacı olandan daha fazla yemesi ve obeziteye kadar varabilecek sonuçlar.
Sonuç olarak söyleyebileceklerim; mama belirli noktalarda sağlam içeriğe sahip olsa da, negatif görülebilecek içerikleri ile birlikte ele alındığında ortalama bir ürün ortaya çıkıyor.
Acana Regionals Grasslands
Acana hem uluslararası mama sektöründe, hem de ülkemizde elit seviyede görülen bir mama firması. Bu modeli hem deneme, hem de ilk elden araştırma imkanına sahip oldum. Bakalım neden, nasıl elit;
Amerika’nın güneydoğu ve ortabatısındaki otlak alanlarda yetişen hayvanlardan edinilen et, yağ ve kıkırdakları kullanılmış. Kuzu, ördek, balık ve tavuk oldukça zenginleştiriyor içeriği. Acana’nın iddiasına göre besinlerin %75’i av hayvanı, balık ve beyaz etten oluşuyor ve bunlar gerek taze, gerekse çiğ olarak kullanılmış. Geri kalanlar ise kurutulmuş gıda ve yağlar.
Acana WholePrey ismiyle adlandırdığı tescilli tekniği ise taze kemiksiz kuzu eti, taze kemiksiz ördek eti, kömür balığı , ördek eti yağı , taze sarı levrek , ringa balığı ve somondan oluşuyor. Evet, yırtıcılarımızın avları temel alınarak özel olarak orantılanarak biraraya getirilmişler.
Yüksek yağ ve ortalama protein, karbonhidrat değerlerine sahip Acana ününü kesinlikle hak ediyor diye düşünüyorum.
Hill’s Science Plan Adult 1-6
Ek çok tercih edilen kuru kedi maması markalarından birisi de Hill’s. Hill’s Science Plan serisinde de içeriğin ilk sırasındaki tavuk, sağlam bir protein kaynağı. Yalnız tekrar belirtmek gerektiğine inanıyorum; normal şartlarda %70 oranında su içeren tavuk, fabrikasyon olarak işlenip pişirildiğinde toplam içeriğin küçük bir kısmını dolduracak hale geliyor, yani kayıp yaşanıyor.
Kedilerimizin doğada avlanırken hiçbir ilgisi olmayan buğdaya yine burada da rastlamak mümkün. Buğdaydan gelen proteini genel protein oranını yükseltmek için kullanıyorlar maalesef. Bu da etten gelen proteini kısmaları için fırsat yaratıyor açıkçası. Hazımsızlık problemi tehlikesini tekrar hatırlatmakta fayda var.
Gözüme yine çarpan mısır gluteni unu var. Buğday ve mısır içerikleri genel ucuz protein içeriği doldurucuları olarak kullanılıyor ancak kedilerimizin kırmızı ve beyaz eti sindirebildikleri kadar kolaylıkla sindirilip kana karışmıyor. AAFCO dahi bu türdeki içerikleri düşük kalite seviyesinde görüyor.
Sakatat güzel bir ekleme olmuş gerçekten. Hem eklemleri güçlü tutmak için, hem de kaliteli yağ asitlerini içermesi açısından ince bir nokta.
Son olarak kurutulmuş pancar küspesine değinmek istiyorum. İlginç içeriklere rastladığımız biri kuru kedi maması Hill’s Science Plan Adult. Kurutulmuş pancar küspesinin eklenmiş olmasını, mamadaki lif miktarının artırılması çabasına bağlıyorum. Böylelikle bağısak sağlığına destek olunabiliyor. Fakat bazı kaynaklara göre, bu sadece göz boyamak için kullanılan ucuz bir ek. Bana göre küçük oranlarda mamada kullanılan liflerin kedilerimize herhangi bir zararı olacağını düşünmüyorum, hatta faydası bile olur.
Orijen Cat&Kitten
Kedilerde ideal beslenmeye bakıldığında yüksek oranda protein ve ortalama bir yağ içeriği olmak zorunda. Ne olursa olsun diyetlerinde (belli bir oranın üzerindeki) karbonhidrata ihtiyaçları olmuyor. Orijen’de aynı Acana gibi üst seviye mamalardan. İçerik olarak taze tavuk, taze hindi, taze tavuk ciğeri, taze tüm yumurta, taze bütün pisi balığı ve taze hindi ciğeri var. Öncelikle burdan başlamamın ve her bir içerikte “taze” kelimesini tekrarlamamın sebebini anlamışsınızdır diye tahmin ediyorum; evet, işlenmiş değiller. Çok kritik bir nokta ciddi anlamda. Bu mamadaki kalorilerin %37’si proteinden geliyor ve bu oran genel kuru kedi mamaları ortalamasının çok üzerinde.
Mamadaki yağın çok büyük bir kısmı kümes hayvanları ve balıklardan geliyor. Buralardan gelen yağların en büyük özelliği ise omega içeriyor olması. Aynı zamanda taze şekilde sunulması da edinilen omeganın dozajı ve kalitesini yükseltiyor.
Kuru kedi mamaları için en önemli içerik her zaman ettir. Etlerden gelen proteinin kalitesi ve oranını hiç bir ekstra içerik ile sağlayamazsınız. Orijen Cat&Kitten’da 10’dan fazla taze ve işlenmiş et bulunuyor. Taze tavuk ve hindi etindeki niacin ve B6 vitamini özellikle göz önünde tutulmalı. Aynı zamanda taze tüm yumurtadaki yüksek protein yanında, A-B2-B12 vitaminleri de selenyum, omega 3, omega 6 ile birleşince içerik kalitesini seviye olarak yukarı çekiyor.
Sebze açısından bakıldığında bütün kırmızı mercimek, bütün yeşil bezelye, bütün yeşil mercimek, bütün nohut, bütün sarı bezelye, mercimek lifi, bütün pinto fasulyeleri ve bütün etiyopya fasulyeleri görüyoruz. Bunların hepsi sebzeden gelen protein kaynağını üretmesinin yanında, lif içeriği ile de sağlıklı sindirim için önem taşıyor.
Son olarak ise hindiba kökünü eklemek istiyorum. Hindiba kökü probiyotik kaynağı olarak biliniyor. Sindirim sistemindeki yabancı ve zararlı solucan oluşumunu engellemesinin yanında, ek lif içeriğini de sağlıyor.
Finalde Orijen Cat&Kitten kuru kedi mamasını tasvsiye etmemek büyük bir hata olur diye düşünüyorum.
Whiskas Biftekli/Havuçlu
Açık konuşayım, ben kendimi bildim bileli Whiskas markası her zaman sektörde vardır. Peki bu kadar köklü bir firma kuru kedi maması açısından nasıl iş çıkartıyor bir bakalım;
İçindekilere göz atmaya başladığımızda ilk sırada “tahıllar”ı görüyoruz. Ama diğerlerinden farklı olarak bu mamada et değil, tahıl ile başlanmış. Hatta bu tahılların nereden geldiği, kaynakları bile belirtilmemiş. Mısır mı? Pirinç mi? Dakika bir, gol bir.
İkinci sıradaki et içeriğimize gelelim. “Et ve et türevleri” ile “kırmızı parçacıklar % 4 sığır eti, % 4 ciğer” ifadeleri gördüğüm en gizemli içeriklerin başında gelir diyebilirim rahatlıkla. Parçacıklar mı? Neyin parçası tam olarak?
Bitkisel protein özleri. Hangi bitkisel proteinden bahsediyoruz tam olarak? Ve bunların özleri nelerdir? Bilinmiyor.
Son olarak hangi kedi mamasında renklendiriciye ihtiyaç olabileceğinin cevabını size bırakıyorum.
Royal Canin Care Light Weight
Listedeki diğer Royal Canin kuru kedi maması ürünü “Lightweight Care”, içeriğindeki yüksek protein kaynağı olan kurutulmuş kümes hayvanları proteinleri ile dikkati çekiyor. Ek olarak buğday, mısır unu, pirinç ve mısır gluteni takımı da görüyoruz tekrar. Meşhur dolgu ürünlerinin kullanımı maalesef gün geçtikçe yaygınlaşıyor. Kedimizin diyetinde bu alerjenlere kesinlikle ihtiyacı yok. (Öğrendiğime göre, bu içerikler aynı zamanda mama tanelerinin şekillerini koruması için de kullanılıyormuş)
Kedimizin kilo kontrolünü, onu hızlıca tok hissettirerek yapan Royal Canin, ortalamanın çok üzerinde karbonhidrat ve lif içeriyor. Bunun yanında ortalamanın altında yağ içeriyor olması da ürünün ortaya çıkma sebebini de ifade ediyor.
L-Carnitine aminoasitinin eklenmesini de bu bağlamda manidar bulduğumu eklemem gerekli. Hücre içerisinde bulunan yağ asitlerinin yakılmasında ve bu yakılan yağların çabuk bir şekilde enerjiye çevirilmesini sağlıyor carnitine. Bu şekilde kilo kontrolü sağlanmış, sağlıklı yağ oranı korunmuş oluyor.
Instinct Original
Uluslararası değerlendirmelerde genelde ortalama üzeri notlar alan Instinct markası, ülkemizde de Original serisi ile satılıyor. Acana ve Orijen markalarındaki gibi “taze” ibaresine rastlamak hoş bir sürpriz oluyor. İçerik listesinin ilk sırasında yer alan “Taze Kemiksiz Tavuk Eti” ve bunun yanında ek olarak kurutulmuş bezelye, pancar posası ve balık yağı, protein ve omega bileşenlerini kaliteli olarak sunuyor.
Yapay tatlandırıcı ve korucuyu içermiyor olması, mamanın diğer bir artısı olarak sayılır kesinlikle. Fakat arpa, esmer pirinç ve yulaf gibi tam tahılların eklenmesi bu mamayı “premium” seviyesinden biraz dahi olsa uzaklaştıran etkenler.
Tavuktan ve tahıl içeriğinden gelen proteinin oranı %38, AAFCO listelerine göre ortalamanın üzerinde değerlendiriliyor. Aynı zamanda %2,6 oranındaki ham lif ise ortalamanın oldukça altında. Sindirim ve boşaltım sistemlerine biraz daha fazla önem verilebilirdi diye düşünülebilir.
Son olarak mamanın içerisindeki tavuk ürünlerinin buharda pişirilerek sunuma hazırlanması ise tavuktaki besin değerlerinin korunması açısından kritik bir öneme sahip.
Purina One Adult
Pro Plan’dan bahsetmişken Purina One’dan bahsetmemek tabii ki olmazdı. Hatta çok kısa bir şekilde geçmişini anlatmak istiyorum;
Purina One aslında gerçek proteini içerik listesinin başına yerleştiren ve bu ürünlerini son kullanıcıya marketler aracılığı ile sunan ilk firmalardan. 1980’lerin sonuna doğru yaptıkları bu atılım ile kendilerinden söz ettiriyorlar sektörde.
Önce kaliteli gördüğüm içerikten bahsetmem gerekli. Sağlam ve sağlıklı bir kas yapısının ana kaynağı olan proteini %17 içerik oranına sahip tavuk eti vasıtasıyla alıyor kedimiz. Protein içeriğinin yanı sıra, sağlam kemik yapısı, idrar yolları sağlığı, sindirim ve yağsız kas oluşumu için ihtiacı olan vitamin/mineral içeriği de şunlardan sağlanıyor; Vitamin A 3000 Iu/kg – Vitamin D3 1000 Iu/kg – Vitamin E 460 Mg/kg – Vitamin C 140 Mg/kg – Demir Sülfat Monohidrat 204 Mg/kg – Kalsiyum İyodat Anhidre (% 2,6) – Bakır Sülfat Pentahidrat 41 Mg/kg – Mangan Sülfat Monohidrat 97 Mg/kg – Çinko Sülfat Monohidrat 340 Mg/kg
Ayrıca genel içeriğin %6’lık bir kısmını oluşturan Omega-6 yağ asitleri de kedimizin deri ve tüy sağlığı için gerçekten çok faydalı.
Bir de madalyonun diğer tarafına bakalım; Mısır Gluten Unu, Mısır, Mısır Grizi, Gluten Unu ve Soya Unu. İncelemenin önceki bölümlerinde de defalarca dile getirdiğim gibi bunların hiçbirine kedimizin diyetinde aslında ihtiyaç yok. Eksik olan protein içeriğini tamamlarken, maliyeti de düşürmek adına yerleştirilen malzemeler. Çünkü besleyicilik açısından bir etçil için çok anlam ifade etmiyor.
Özetle; evet, kedilerimiz için doğru kuru kedi maması seçmek ilk aşamada oldukça zorlu olabiliyor. Özellikle de detaylarda boğulmak için inanılmaz derecede müsait bir konu. Fakat şurası kesin ki, “ne kadar ekmek, o kadar köfte” zihniyeti burada da geçerli. Tamamen gluten içermeyen, mısır içermeyen, soya içermeyen yani tahıl içermeyen mamalar her zaman kalite ve fiyat olarak ortalamanın oldukça üstünde yer alıyor. Fiyat olarak belli bir ortalamanın altına düştüğünüzde içeriklerde pek iç açıcı olmayan manzaralarla karşılaşabiliyorsunuz.
Benim tavsiyem; şu aşamada özellikle marka işaret ederek değil, bütçeye yönelik olacak. Canlarımız için ne kadar bütçenizi zorlarsanız, midelerine girecek besinin kalitesi doğru orantılı şekilde yükselir. Kaliteli mama, yaşam kalitesini etkileyen en önemli unsurların başında geliyor.
Kedinizle beraber keyifli ve sağlıklı günler dilerim 🙂